Restauratie van rijtuig NCS BC104 (NS C 1810)
Rijtuig NCS BC 104 stond jarenlang in de bossen bij Overberg samen met twee andere rijtuigen van de NCS en SS tot het in 1989 door de MBS
verworven werd. Na de komst bij de MBS stond het rijtuig lange tijd in de loods te Boekelo opgeslagen.
Op deze pagina zijn foto's te vinden van de restauratie van dit rijtuig vanaf het moment dat het door de MBS werd verworven.
NCS-rijtuig B 101 (achter) en SS-rijtuig AB 116 (voor) in gebruik door de schippersschool in Vreeswijk als vakantieverblijf. Overberg, 1989.
Foto: N. Lollinga
Rijtuig NCS BC 104 staat in de loods te Boekelo. Een blik op de onderzijde van het rijtuig laat de stelbalken zien. Boekelo, 17 april 2004.
In 2005 wordt het rijtuig naar Haaksbergen gebracht waar geïnventariseerd wordt welke werkzaamheden dienen te worden verricht voor een algehele restauratie. Daarbij is de beplating aan weerszijden van het rijtuig is verwijderd om de staat van het houtwerk te kunnen nakijken.
Eind 2005 staat het rijtuig in de locomotiefloods te Haaksbergen. Oorspronkelijk had het rijtuig Engelse draaistellen, maar nu staat het rijtuig
op Pruisische draaistellen. Haaksbergen, 7 december 2005.
Het rijtuig in de locomotiefloods tijdens de inventarisatie van de werkzaamheden. Haaksbergen, 17 mei 2007.
Na de inventarisatie heeft het rijtuig vervolgens weer enige tijd in de loods in Boekelo gestaan. Intussen wordt door vrijwilligers gewerkt aan
het opstellen van constructietekeningen. Van dit type rijtuig zijn zover bekend maar drie foto's bekend. Klik op de miniaturen voor een link naar
een foto in groter formaat.
Detail van de zijwand van het rijtuig met zakramen en de opvangbakken voor het afvoeren van het regenwater dat langs de ramen sijpelt. Zie ter
vergelijking de foto van 22 augustus 2021 na het herstel. Boekelo, 29 mei 2011.
Rijtuigbak van NCS BC 104. Boekelo, 14 mei 2015.
Medio 2017 wordt het rijtuig in de werkplaats te Haaksbergen binnen genomen. De afgelopen jaren is door een tweetal vrijwilligers gewerkt aan
het opstellen van constructietekeningen. In de zomer van dit jaar is begonnen met de inventarisatie van de rijtuigbak en de conservering van
belangrijke onderdelen. Zo zijn de vele houten raamlijsten van de rijtuigbak ontvreemd, waar nodig hersteld en voorzien van een laag vernis ter
conservering. Tegelijkertijd zijn diverse vrijwilligers gestart met het verwijderen van alle niet originele componenten. Denk hierbij bijvoorbeeld
aan de dakbedekking.
Vooralsnog wordt het rijtuig enkel gestructureerd gedemonteerd en geconserveerd. ln een volgend stadium wordt onderzocht op welke manier het
rijtuig daadwerkelijk kan worden opgeknapt.
De zijwanden van de tweede klasse afdeling zijn verwijderd en de lichtstraat wordt ondersteund door de kopwand en houten staanders. Een deel van
de spanten van de kopwand is vervangen, evenals het frame ter plaatse van het balkon. Haaksbergen, 8 juni 2019.
In de herfst van 2020 is er ook nog goed nieuws te melden over het rijtuig. Het Prins Bernhard Cultuurfonds geeft de MBS een bedrag van 40.000 euro voor het restaureren van het rijtuig.
De vernieuwde spanten in de zijwand van de voormalige tweede klasse afdeling van het rijtuig. Haaksbergen, 24 november 2020.
Foto: K. Hof
Het is even goed kijken, maar op de foto is de bovenzijde van de schuifdeur met de geleiderail te zien die vanaf het balkon toegang geeft tot de
afdeling tweede klas. Haaksbergen, 24 november 2020.
Foto: K. Hof
De betimmering van de zijwanden van de tweede klas afdeling. Haaksbergen, 1 juli 2021.
Foto: K. Hof
De lichtstraat is ook herstel, waarbij de metalen trekstangen goed te zien zijn. Om voldoende licht te hebben tijdens de werkzaamheden is
tijdelijke verlichting op de dwarsbalken aangebracht. Haaksbergen, 1 juli 2021.
Foto: K. Hof
De betimmering van de zijwanden van de tweede klas afdeling. De wand links is de tussenwand met de voormalige derde klasse afdeling. Haaksbergen,
1 juli 2021.
Foto: K. Hof
Stand van zaken op 22 augustus 2021 Het houten frame van de voormalige tweede klasse helft van het rijtuig is gerestaureerd en vernieuwd waar nodig. Op de hoek van de wagenbak zijn twee latten provisorisch aangebracht. Deze zijn speciaal op een dikte van 12 mm geschaafd.  Het frame onder de balkons is vernieuw en een nieuwe bufferbalk geplaatst. Op de bufferbalk zijn platen aangebracht waarop de buffers gemonteerd gaan worden. 
In de zijwand zijn de zakramen aangebracht. Op de onderste balk van het houten frame is een opvangbak voor regenwater geplaatst. Via een
pijpje, waarvan het uiteinde nog net zichtbaar is onder de houten balk, wordt het water afgevoerd. Van de voormalige derde klasse afdeling is een zijwand al verwijderd. Dit deel van het rijtuig is momenteel als werkplaats in gebruik.  De luifel voor het balkon is gereed en kan geplaatst worden. Ook de tweede luifel is al gereed. 
Op het open balkon is traanplaat aangebracht. Voor op het balkon zijn metalen delen te zien die tot het balkonhekwerk samengevoegd gaan
worden. In de houtwerkplaats worden de schuifdeuren kaal gemaakt en hersteld. |
Stand van zaken op 15 maart 2022
De werkzaamheden voor het hekwerk op het balkon vorderen gestaag. Het hekwerk op de balkon is deels gereed en de 'krullen' zijn gemaakt.
Daarnaast is het derde klasse deel van het rijtuig bijna voorzien van nieuw hout, zijn de nieuwe raamstijlen geleverd en de buffers gereed.Foto: K. Hof |
Stand van zaken op 20 april 2022  De kopwand van de voormalige tweede klasse is al voorzien van schrootjes. De ramen van de luchtkoof worden voorzien van koperwerk. Foto's: K. Hof |
Stand van zaken op 24 april 2022  De metalen beugels die voor stevigheid zorgen in de constructie van de dak en de lichtstraat zijn bij de voormalige derde klasse afdeling nog zichtbaar. Na het aanbrengen van de houten frame voor het dak zijn deze beugels vrijwel onzichtbaar. De kopzijde van de voormalige derde klasse afdeling laat zien dat aan deze zijde van het rijtuig nog veel werk verzet moet worden. |
Stand van zaken op 28 mei 2022 Nadat de schrootjes op de kopwand van de tweede klasse voldoende in de verf zijn gezet is de luifel boven het balkon geplaatst. Foto: A. Pilot |